انواع انیمیشن ✔️(سبک ها و تکنیک ها)

انواع سبک های انیمیشن سازی

انیمیشن، فرایندی است که در آن تصاویری با تفاوت های جزئی از یکدیگر به سرعت نمایش داده می‌شوند. انیمیشن یک جنبه حیاتی در زندگی ما دارد و می‌توان آن را در تبلیغات تلویزیونی، موسیقی، فیلم‌های مورد علاقه و حتی انواع مختلف انیمیشن مشاهده کرد. ترکیبی از انیمیشن سنتی معمولی و انواع سبک‌های انیمیشن سازی به وجود آمده است، که تکنیک‌های متعددی برای خلق حرکت در انیمیشن استفاده می‌کند. به عنوان مثال، الگوهای کاغذی، عروسک‌ها و مجسمه‌های خمیری از این تکنیک‌ها هستند. استفاده از اصول استاپ موشن اساس کل انیمیشن‌سازی است و سبک‌های مختلف در تکنیک‌های انیمیشن می‌توانند به خلق توالی حرکت کمک کنند. در این مقاله، ۲۰ نوع مختلف از انواع سبک‌های انیمیشن سازی را معرفی خواهیم کرد.

تکنیک های انیمیشن سازی

• انیمیشن سنتی یا دو بعدی کلاسیک  (traditional animation / classical 2D animation)

انیمیشن سنتی، که گاهاً به آن دست‌ساز، سل یا دو بعدی نیز گفته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین انواع انیمیشن است. در این نوع انیمیشن، انیماتور تصاویر هر فریم از انیمیشن را طراحی کرده و در یک توالی قرار می‌دهد. اگر در دوران کودکی با یکی از آن دفترچه‌هایی که طراحی‌های متوالی داشت، آشنا هستید، مفهوم انیمیشن سنتی را بهتر می‌فهمید. آن دفترچه‌ها که با ورق زدن سریع پشت هم قرار می‌گرفتند و توهم حرکت کاراکتر طراحی شده را ایجاد می‌کردند.

در انیمیشن سنتی، انیماتورها تصاویر را با قلم‌های رنگی روی یک تکه طلق کاغذ طراحی می‌کنند که روی یک میز نوری قرار دارد. فرایند تولید انیمیشن سنتی ممکن است طولانی و هزینه‌بر باشد، اما امروزه تصاویر انیمیشن سنتی به طور گسترده از قلم نوری و نرم‌افزارهای کامپیوتری طراحی می‌شوند.

• انیمیشن سه بعدی (CGI)

روش ساخت انیمیشن سه بعدی به‌طور کاملاً متفاوت از انیمیشن سنتی است. برای ساخت هر دوی آنها نیاز به درک اصول حرکت و ترکیب بندی وجود دارد، اما مهارت‌های تکنیکی مورد نیاز بسیار متفاوت هستند. ساخت انیمیشن سنتی نیازمند مهارت بالا در طراحی است، در حالی که ساخت انیمیشن سه بعدی شبیه بازی کردن با عروسک‌های خمیری است.

بدون شک، انیمیشن سه بعدی تحول عظیمی در صنعت تولید انیمیشن به‌وجود آورد و شروع این تحول با ساخت فیلم انیمیشنی “اسباب‌بازی 1” در سال 1995 بود. در آن زمان، استفاده از انیمیشن‌های سه بعدی محدود به تبلیغات تلویزیونی، جلوه‌های ویژه در فیلم‌های سینمایی و بازی‌های ویدئویی بود و تولید اولین فیلم کاملاً انیمیشنی استاندارد جدیدی را برای صنعت انیمیشن سازی به ارمغان آورد.

• انیمیشن دو بعدی دیجیتال (Digital 2D Animation)

تکنیک دیگری که در انیمیشن استفاده می‌شود، تولید انیمیشن به روش دو بعدی دیجیتال است. در این تکنیک، انیماتورها از بیت‌مپ و وکتورهای گرافیکی برای خلق و ویرایش تصاویر انیمیشنی استفاده می‌کنند. آنها با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند افترافکت (After Effects) و فلش (Adobe Flash) فریم‌های کلیدی متعددی را طراحی کرده و این فریم‌ها را به دلخواه تغییر می‌دهند تا حرکت نهایی مورد نظر را به وجود آورند. همچنین، آنها می‌توانند تعداد فریم‌ها را بسته به نوع داستان و زمان انیمیشن به صورت دیجیتال محدود کنند تا فرآیند ساخت را سریعتر و به‌صرفه‌تر انجام دهند. در تکنولوژی دیجیتال، طرح‌ها و پس‌زمینه‌ها به صورت کامپیوتری رنگ‌آمیزی و ساخته می‌شوند و در نهایت بر روی کار قرار می‌گیرند. در صورت علامندی به یادگیری انیمیشن سازی می توانید سری به آموزش انیمیشن سازی پروژه محور موشن کده بزنید.

• موشن گرافیک

اگرچه موشن گرافیک همچنان به عنوان یک نوع انیمیشن شناخته می‌شود، اما از بعضی جنبه‌ها با سایر انواع انیمیشن متفاوت است. استفاده از موشن گرافیک در زمینه‌های مختلف شامل انیمیت کردن لوگو، ویدئوهای آموزشی و توضیحی، تبلیغات ویدئویی و حتی تیتراژ ابتدایی فیلم‌ها است. مهارت مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک موشن گرافیست نیازمندی‌های مشابه با سایر انیماتورها نیست. زیرا برای ساخت موشن گرافیک، دانش در زمینه حرکات بدن و احساسات چهره به اندازه زیادی لازم نیست. با این حال، دانش کافی در زمینه ترکیب بندی و حرکات دوربین در تمام انواع انیمیشن مشترک است. در صورت علامندی به یادگیری موشن گرافیک می توانید سری به دوره آموزش موشن گرافیک با افتر افکت و پروژه محور موشن کده بزنید.

• استاپ موشن

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که یک قطعه سنگ قادر به راه رفتن و صحبت کردن باشد؟ آیا هر چیزی در دنیای انیمیشن امکان‌پذیر است؟ با استفاده از انیمیشن فریم به فریم، اشیاء استاتیک و بی‌جان قادر به داشتن چرخش و حرکات متنوع هستند. استاپ موشن از زمان اختراع عروسک‌ها و تکامل آنها وجود داشته است. فیلم‌های بسیاری با استفاده از تکنیک استاپ موشن ساخته شده‌اند، به عنوان مثال فیلم “از مغازه‌ی نانوایی لذت ببر” که در سال ۱۹۰۲ ساخته شد.

ادوین پورتر کارگردانی فیلم “خرس‌های عروسکی” را بر عهده داشت که یکی از اولین فیلم‌های استاپ موشن بود. این فیلم، دنباله‌ای کوتاه از بازی عروسک‌های خرسی را نشان می‌دهد و مدت زمان پخش آن کمتر از یک دقیقه بود، درحالی که بیش از ۵۰ ساعت برای ساخت آن صرف شد. انیمیشن‌هایی مانند “شازده کوچولو” و “آلیس در سرزمین عجایب” نیز از جمله انیمیشن‌هایی هستند که با استفاده از تکنیک استاپ موشن ساخته شده‌اند. 

انواع سبک های انیمیشن سازی

آشنایی با سبک‌های انیمیشن سازی و درک آنها برای تولید انیمیشن‌های با کیفیت برای افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، ضروری است. در حوزه هنر، ایده و خلاقیت داشتن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اما علم و دانش نیز می‌توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند. انیمیشن سازی یکی از هنرهایی است که به ابعاد مختلف زندگی انسان مرتبط می‌شود. در کشور ما نیز، با توجه به تمدن هنری بسیار پیشرفته، افراد زیادی تمایل به فعالیت در این حوزه و گسترش آن دارند. برای ورود به عرصه انیمیشن سازی و کسب درآمد از طریق آن، آشنایی با انواع سبک‌ها و کاربردهای آن الزامی است.

انیمیشن به عنوان یک شاخه هنری، ریشه در زندگی انسان دارد و می‌توان آن را در زمینه‌های مختلفی مانند تبلیغات تلویزیونی، موسیقی، فیلم و غیره مشاهده کرد. برای خلق حرکت در انیمیشن، از تکنیک‌های مختلفی مانند ترکیب انیمیشن سنتی معمولی و تکنیک‌های استاپ موشن استفاده می‌شود و اشکال مختلف دو بعدی و سه بعدی به وجود می‌آیند. به عنوان مثال، الگوهای کاغذی، عروسک‌ها و مجسمه‌های خمیری از این دسته انیمیشن‌ها هستند. در ادامه، با انواع سبک‌های انیمیشن سازی آشنا خواهید شد.

1- انیمیشن مکانیکی

انیمیشن مکانیکی به خصوص برای تقسیم‌بندی عملکردها (به معنای شکستن وظایف به بخش‌های کوچک) و تنظیمات محصولات مکانیکی استفاده می‌شود. در این نوع انیمیشن، تمام جزئیات و مکانیسم یک ماشین، ترسیم و متحرک می‌شود تا یک تجسم آموزشی (که برای مهندسان، کاربران ماشین و غیره آموزنده است) به وجود آید. این سبک انیمیشن نقش‌های عملی دیگری نیز در صنعت مهندسی دارد، زیرا می‌توان از آن برای طراحی تنظیمات قبل از توسعه محصولات استفاده کرد.

2- انیمیشن تئاتر عروسکی

در انیمیشن‌های از عروسک‌های دست‌ساز به عنوان کاراکترهای صحنه استفاده می‌شود. این عروسک‌ها دارای طناب‌های نگه‌دارنده یا آرماتور در بخش‌های مفاصل خود هستند که با استفاده از آنها انیماتور عروسک را به حرکت در می‌آورد و هر حرکت را به طور مجزا ثبت می‌کند. با اینکه این تکنیک نسبت به روش‌های دیجیتالی زمان‌بر است، اما هنوز هم به عنوان یکی از رایج‌ترین انیمیشن‌های ویژه کودکان طرفداران زیادی دارد. یکی از انیمیشن‌های استاپ موشن که با استفاده از روش نمایش عروسکی ساخته شده است، فیلم موزیکال و فانتزی “کابوس قبل از کریسمس” در سال ۱۹۹۳ است.

3- انیماترونیک صوتی و آتونوماترونیک (Audio-Animatronics and Autonomatronics) :

والت دیزنی، در پارک تفریحی مشهور خود، یک سیستم صوتی انحصاری به نام “آتو” را نصب کرده است. “آتو” یک ربات است که قادر است حضور فرد در یک اتاق را احساس کند، با افراد صحبت کند و حتی خوشحالی آنها را اعلام کند.

در مقابل، آتونوماترونیک با انیماترونیک صوتی تفاوت دارد. انیماترونیک صوتی فقط برنامه‌های پیش نوشته را تکرار می‌کند، اما آتونوماترونیک با استفاده از دوربین و سنسورهای پیچیده، ربات را قادر می‌سازد تا بر اساس شرایط فعلی صحبت یا انجام کارهایی را انجام دهد.

3- تکنیک Chukimation

Chuckimation یکی از تکنیک‌های محبوب در انیمیشن است. این نوع انیمیشن ترکیبی از انیمیشن فریم به فریم و تصاویر واقعی است که در آن شخصیت‌ها در یک صحنه خاص قرار می‌گیرند، که به شباهت‌هایی با نمایش عروسک‌های خیمه شب بازی دارد.

4- انیمیشن کاغذی

انیمیشن کاغذی یکی از انواع انیمیشن دو بعدی است. در این تکنیک، طرح‌های کلیدی و میانی و پس‌زمینه‌ها بر روی کاغذ کشیده می‌شوند. هر فریم از انیمیشن با استفاده از ابزارهای مختلف مانند مداد، مداد رنگی، آبرنگ و غیره بر روی کاغذ رسم می‌شود. در این تکنیک، هر کاراکتر، آبجکت و طرح جلویی و پشتی در هر فریم مجدداً کشیده می‌شود، زیرا امکان لایه‌بندی تصاویر وجود ندارد. به همین دلیل، در این تکنیک از طرح‌های ساده برای صرفه‌جویی در زمان استفاده می‌شود.

5- انیمیشن خمیری یا Claymation

اگر به خمیر بازی علاقه‌مندید، باید بدانید که Claymation یکی از بهترین شیوه‌های استاپ موشن است. در Claymation، اجسام خمیری برای ایجاد کاراکترها ساخته می‌شوند و با تخیل انیماتور، داستان‌هایی تعریف می‌شود. این اجسام خمیری ممکن است از مواد شیمیایی یا مخلوطی از آب و گل تشکیل شده باشند و در برخی موارد از سیم به عنوان آرماتور برای استحکام و حرکت صاف‌تر استفاده می‌شود. شخصیت‌های متحرک در یک مجموعه نگهداری می‌شوند. انیمیشن‌های محبوب “بره ناقلا” و “مرغ فراری” نیز از این نوع انیمیشن هستند. در این تکنیک، دو اصل نورپردازی و فیلمبرداری برای بهبود کیفیت واقعیت اجرا می‌شوند.

7- انیمیشن Cut-Out یا بریده مقوا

یکی از روش‌های مورد استفاده در انیمیشن سازی دو بعدی، استفاده از مواد مختلف مانند مقوا، پارچه، تصاویر روزنامه و سایر وسایل است. در این روش، انیماتور کاراکترهای خود را با استفاده از این مواد تهیه می‌کند و سپس در فریم‌های مختلف فیلمبرداری می‌کند. در نهایت، این کاراکترها به برنامه انیمیشنی انتقال داده می‌شوند. برخی از نمونه‌های انیمیشن‌هایی که با این روش ساخته شده‌اند، انیمیشن “لی لی حوضک” اثر وجیه الله فرد مقدم و انیمیشن ژاپنی “نون ابری” (Cloud Bread) است.

8- انیمیشن شن و ماسه

روش دیگری که در انیمیشن سازی دو بعدی استفاده می‌شود، روش شن و ماسه است. این روش کاری کثیف است، زیرا انیماتور با استفاده از دستان خود شن و ماسه را به نمایش می‌گذارد. برای استفاده از این روش، به یک میز شیشه‌ای روشن به عنوان بوم و مقداری ماسه نیاز است. انیماتور با حرکت دادن شن و ماسه به جهت‌های مختلف، انیمیشن خود را خلق می‌کند. در این روش، انیماتور باید به طور مداوم بوم را پاک کرده و برای خلق صحنه‌های بعدی از شن تمیز استفاده کند. سپس فرایند را با استفاده از دوربین عکسبرداری می‌کند و در نهایت، تصاویر به یکدیگر تلفیق می‌شوند.

9- انیمیشن تایپوگرافی

روش دیگری که ممکن است شناخته باشید، انیمیشن تایپوگرافی است. در این روش، از انیمیشن برای ایجاد متن متحرک استفاده می‌شود. این نوع انیمیشن بیشتر برای ساخت تیتراژ فیلم‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر این، کسب‌وکارها نیز می‌توانند از انیمیشن تایپوگرافی برای ساخت ویدئوهای توضیحی، مدل‌های آماری تعاملی، ارائه‌های مهم و آموزش به کارکنان خود استفاده کنند. این روش می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب برای ساخت انیمیشن باشد.

10- انیمیشن نقاشی روی شیشه

در نهایت، روش دیگری که استفاده می‌شود، روش رنگ روی بوم شیشه‌ای است. در این روش، آهسته‌ترین فرایند خشک شدن رنگ روی بوم شیشه‌ای به انیماتور این امکان را می‌دهد که صحنه‌های مختلف را خلق کرده و به همراه عکس‌برداری، آنها را ضبط کند. در این روش، معمولاً از ترمانتین (یک نوع حلال رنگ) برای سهولت در کار نقاشی روی شیشه استفاده می‌شود. طراحی روی شیشه بسیار زحمت‌بر است، زیرا باید به دقت روی شیشه نقاشی کرده و سپس عکس بگیرید. در نهایت، تصاویر به هم مخلوط می‌شوند و محصول نهایی تولید می‌شود.

11- انیمیشن تجربی

یکی از روش‌های دیگر در انیمیشن سازی، هنر ادغام دو یا چند نقاشی تخیلی و غیر واقعی است. این روش به ادغام نقاشی‌های مختلف در صورتی که با یکدیگر ارتباط مستقیم نداشته باشند و حتی در جوامع هنری شناخته شده باشند، می‌پردازد. در این روش، نقاشی‌های تصادفی با هم ترکیب شده و در فرآیند انیمیشن سازی، فریم‌های متفاوتی ایجاد می‌شود.

12-موشن کپچر (Motion capture)

احتمالاً فیلم “آواتار” را دیده‌اید. این فیلم یکی از موفق‌ترین نمونه‌های انیمیشن موشن کپچر است. موشن کپچر را می‌توان به عنوان یک شکل مدرن از انیمیشن‌های سه‌بعدی در نظر گرفت. در این نوع انیمیشن، می‌توان با براساس صحنه‌های اکشن واقعی، یک محصول کاملاً طبیعی ایجاد کرد. علاوه بر فیلم‌های سینمایی بلند، در صنعت بازی‌های ویدیویی نیز از موشن کپچر برای ساخت انیمیشن‌ها بر اساس حالات چهره یا حرکات واقعی استفاده می‌شود. در فرآیند ساخت این نوع انیمیشن، یک لباس خاص بر روی شخصیت اصلی (مثلاً یک انسان) قرار می‌گیرد. این لباس تمام حرکات و تعاملات این شخص را ضبط و ثبت می‌کند. سپس این حرکت‌های ضبط شده با استفاده از ابزارهای دیجیتال کامپیوتری به انیمیشن تبدیل می‌شوند.

13- انیمیشن محو شده

انیمیشن مات در انیمیشن سازی دوبعدی با استفاده از موشن گرافیک استفاده می‌شود. بسیاری از فیلم‌های محبوب از این تکنیک استفاده کرده‌اند و یکی از معروف‌ترین آثار از این دست، فیلم “ویلیام کنتریج” است. در هر مرحله از ایجاد تغییر در این نوع انیمیشن، عکاسی و انیمیشن باید انجام شود تا حرکات انیمیشنی به وجود آیند.

14- انیمیشن پین اسکرین (Pinscreen animation)

برای ساخت این نوع انیمیشن، هزاران سوزن سیاه روی صفحه‌ای که سفید است قرار می‌گیرند، سپس یک منبع نور در کنار آنها روشن می‌شود و با جابجایی سوزن‌ها، درجات مختلفی از خاکستری ایجاد می‌شود. تصاویری که توسط این صفحه سوزنی ایجاد می‌شوند، شبیه به حکاکی هستند. برای حرکت دادن سوزن‌ها، از ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود.

15-روتوسکوپی (Rotoscopy)

در تکنیکی که انیماتور از بازیگران زنده استفاده می‌کند، بازیگران در موقعیت‌های مختلف فیلم‌برداری می‌کنند و سپس تصاویر حاصل را به صورت دستی مجدداً روی صفحه‌کارشان ترسیم می‌کنند. به طور کلی، این تکنیک به عنوان مکمل به تکنیک‌های اصلی استفاده می‌شود. برخی از آثاری که با استفاده از این تکنیک تولید شده‌اند شامل “ارباب حلقه‌ها”، “آناستازیا”، “زندگی بیداری” و غیره هستند.

16.فلیپ بوک (Flipbook)

قبل از دوران کامپیوتر، تکنیک‌های بسیاری در انیمیشن‌سازی وجود داشت. هنرمندان با استفاده از یک کتابچه، طرح‌هایی را در گوشه‌های برگه‌ها ایجاد می‌کردند و با تغییرات کوچک در هر صفحه از طرح، کتابچه‌ای با نام “Flipbook” یا “Flickbook” ایجاد می‌کردند. با سریع ورق زدن این کتابچه با کمک انگشتان، قابلیت دیدن یک انیمیشن ساده به وجود می‌آمد. Flipbook یا ورق‌های پویا نما یا انیمیشن شست انگشتی، یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین انیمیشن‌های دنیا به حساب می‌آیند.

علاوه بر این، انیمیشن‌هایی با نقاشی‌های رنگارنگ، شخصیت‌های پرجنب و جوش، داستان‌های خیالی و موضوعاتی که در آینده رخ می‌دهند، نیز وجود دارند. کلمه “انیمه” در واقع اختصاری از کلمه انگلیسی “انیمیشن” (animation) است.

جمع بندی 

در این مقاله، انواع سبک‌های انیمیشن‌سازی بر اساس طبقه‌بندی انیماتورهای بزرگ جهان و روش‌های زیرمجموعه‌ای آنها را برای علاقه‌مندان به هنر انیمیشن‌سازی معرفی کرده‌ایم. بر اساس این طبقه‌بندی، تکنیک‌های انیمیشن‌سازی شامل تکنیک سنتی یا دوبعدی کلاسیک، کامپیوتری، دیجیتال دوبعدی، دیجیتال سه‌بعدی و استاپ موشن است. به طور خلاصه، به مراحل کار هر یک از این تکنیک‌ها اشاره کرده‌ایم. امیدواریم این معرفی اولیه به شما در یادگیری اصول انیمیشن‌سازی کمک کند.